امروزه با پیشرفت روز افزون تکنولوژی و ساخت دستگاه جوجه کشی جدید حرارت به طور دقیق قابل کنترل وتنظیم می باشد اما مسئله این است که آیا درجه حرارت جنین که ما اندازه می گیریم و کنترل می کنیم واقعأ عاملی مهم برای رشد جنین می باشد؟

در عصر حاضر کارخانجات جوجه کشی که دارای ظرفیت دو میلیون تخم مرغ در هفته می باشند هم چنین دستگاه جوجه کشی که دارای ظرفیت صد هزار تخم مرغ میباشد ، کم نیستند.برای کنترل دقیق این دستگاه ها بصورت دائم و همیشگی به فن آوری پیچیده و قابل تأملی نیاز است . ما توانایی کنترل ماشین ها را از راه دور داریم و این امر به وسیله کامپیوتر مرکزی صورت میگیرد حتی به وسیله تلفن از زنگ خطر آن مطلع میشویم و یا بصورت کاملاً اتومات اطلاعات را دریافت و پردازش میکنیم . دستگاه ها بایستی با بالاترین دقت و اطمینان عمل کنند زیرا زمان کافی و نیروی کار اضافی برای تنظیم دستگاه به گروه خاصی تخم مرغ برای تخلیه به موقع و یا برای کنترل کمی وکیفی جوجه هارا نداریم ، با افزایش ظرفیت جوجه کشی ها پیش بینی دقیق بالا بودن کیفیت نه تنها در افزایش جوجه درآوری بلکه در بالا بردن کیفیت جوجه های تولیدی و هماهنگی با مجتمع های تولیدی بسیاربا اهمیت خواهد بود.

شراط مناسب رشد جنین

از هزاران سال قبل انسان ها در تلاش اند برای جوجه کشی مصنوعی که این تلاش ها وتحقیقات باعث بدست آمدن تجارب زیادی در این زمینه شد تحقیقات نشان دادند که در دوران جوجه کشی تخم مرغ ها بایستی چرخش داشته باشند و لازم است در دستگاه جوجه کشی حرارت، رطوبت و تهویه کنترل شود از نظر شرایط محیطی حرارت بسیار مهم تشخیص داده شده است. درواقع حرارتی که برای جنین اهمیت دارد حرارت درون تخم مرغ و حرارت خود جنین است این حرارت نشان دهنده رشد جنین و موفقیت رشد وتکامل قسمت ها و اندام های مختلف ساختمان بدن جنین در زمان معین می باشد. هم چنین میتوان گفت نتیجه نهایی دوران جوجه درآوری از دو نظر یعنی کیفی و کمی در رابطه با حرارت جنین می باشد اما آنچه ما در دستگاه های قدیمی و تا حدی در دستگاه های جدید اتومات اندازه می گیریم درجه حرارت هوای ماشین جوجه کشی است نه درجه حرارت خود جنین زیرا امکان کنترل کردن یکنواخت و قابل قبول درجه حرارت خود جنین و جود ندارد.

حرارت قابل قبول جنین در طول مدت جوجه کشی

حرارت تخم مرغ در دوره جوجه کشی طبیعی طی تحقیقات به عمل آمده قسمت بالای تخم مرغ ۳/۱۰۲ درجه فارنهایت و یا در حدود ۲۹ درجه سانتی گراد میباشد و حرارت پایین تخم مرغ در حدود ۳۱ درجه و یا به عبارت دیگر در حدود ۱۵-۱۶ درجه فارنهایت یعنی کمتر از حرارت بالای تخم مرغ میباشد.

تفاوت حرارت بین بالای تخم وپایین تخم بیشتر در روزهای اول جوجه کشی میباشد و رفته رفته این اختلاف حرارتی به تقریبا ۱۰ درجه فارنهایت میرسد ام تفاوت درجه حرارت بالا و پایین تخم مرغ در ماشین جوجه کشی کمتر از زیر مادر است و در حدود ۴ درجه فارنهایت می باشد.

طبق نظریه مرکز ملی تحقیقات کشاوزری امریکا اگر رطوبت ماشین ۶۰درصد و جریان هوا ۱۲ سانتی متر مکعب در دقیقه و غلظت اکسیژن ۲۱ درصد و اکسید دو کربن کمتر از ۵/۰ درصد باشد. در تحت چنین شرایطی بهترین درجه حرارت در ماشین جوجه کشیچنانچه مخزن جیوه میزان الحراره در فاصله ۵ سانتی متری بالای سینی تخم مرغ ها قرار داشته باشد ۱۰۰ درجه فارنهایت یا در حدود ۳۸۸ درجه سانتی گراد است. در این صورت نتیجه جوجه کشی موفقیت آمیز است ولی چنانچه حرارت از ۱۰۰ درجه فارنهایت یا ۳۸ درجه سانتی گراد کمتر باشد باعث کند شدن سرعت رشد جنین میشود و دوره جوجه کشی را افزایش میدهد و یا اکر از ۱۰۳ درجه فارنهایت معادل ۵/۳۹ درجه سانتی گراد بیشتر باشد مرگ و میر جنین به طور محسوسی افزایش می یابد.

افزایش و یا کاهش میزان حرارت تاثیر بسیاری بر میزان جوجه آوری دارد .

اگر ماشین از نظر حرارت در وضع مناسبی باشد تمام جوجه ها بایستی در روز بیست و یکم از تخم بیرون آمده باشند و در پایان روز بیست و یکم جوجه کشی خاتمه یابد. از این رو طول مدت جوجه کشی راهنمای خوبی از نظر کنترل حرارت ماشین بشمار می رود.

میزان حرارت و تنظیم و کنترل حرارت در تمامی دستگاه های مخصوص جوجه کشی یکسان نمیباشد و بستگی به سیستم و توصیه کارخانه سازنده دارد.