در یک دستگاه جوجه کشی برای ایجاد گردش هوا (سیرکولاسیون) و همچنین انجام عمل تهویه، به فن دستگاه جوجه کشی نیاز داریم. در واقع در هر ماشین جوجه کشی استاندارد وجود یک فن تهویه و یک فن سیرکولاسیون ضروری است. انواع مختلفی از فن های سیرکولاسیون و فن های تهویه در بازار موجود است، اما کدام یک از آنها مناسب یک دستگاه جوجه کشی است؟

فن سیرکولاسیون

در یک دستگاه جوجه کشی ، برای بالا بردن راندمان جوجه کشی باید دما و رطوبت در تمام طبقات یکسان باشد. برای ایجاد هم دمایی در یک ماشین جوجه کشی باید گردش هوا به خوبی صورت پذیرد، گردش هوا در دستگاه جوجه کشی، به کمک فن سیرکولاسیون انجام میشود، این فن ها باید در برابر دما، رطوبت، پرزهای دوره ی هچر، گرد و خاک مقاوم باشند.

متاسفانه برخی از تولید کنندگان دستگاه جوجه کشی در ایران، این موضوع را جدی نمیگیرند و به خاطر پایین آوردن هزینه های تولید، از فن های بی کیفیت و نامناسب استفاده میکنند که پس از مدتی عملکرد آنها ضعیف میشود (دور آنها پایین می آید) و یا حتی خراب میشوند.

گروه طیوران صنعت فاخته از فن زیلابگ آلمان برای انجام سیرکولاسیون در دستگاه های خود استفاده میکند که این فن ها آی پی دار بوده و آمار خرابی در آنها نزدیک به صفر است.

سیرکولیشن داخلی و استفاده از فن های دائم کار

یکسان کردن اکسیژن ، دما و رطوبت و عمل تهویه صحیح توسط فن های کتابی تعبیه شده در ماشین جوجه کشی خانگی یا دستگاه جوجه کشی را سیرکولیشن داخلی می نامند.

استفاده از فن های کتابی باعث افزایش امنیت در دستگاهها میباشد ، فن های مورد استفاده معمولی باعث ایجاد گرمای بیش از حد و حتی در برخی موارد باعث آتش سوزی میگردد. اما فن های دائم کار احتمال بروز آتش سوزی را به صفر رسانده که این امر مزیتی بزرگ برای فن میباشد.

روش ایجاد سیرکولیشن

ایجاد گردش هوا در دستگاه جوجه کشی، روشهای مختلفی دارد.

عمودی : Vertical circulation

معمول ترین و محبوب ترین روش برای گردش هوا و تهویه ماشین های جوجه کشی صنعتی و خانگی میباشد در این روش فن ها در پایین یا بالای کانال هوایی جای گرفته و پس از عبور هوا از روبروی منبع حرارتی آن را به طرف منبع تهویه رطوبت هدایت کرده و سپس با عبور از لا به لای راک ها مجددأ به سمت فن برمی گردد. بارزترین ویژگی روش عمودی انجام عمل اکسیژن گیری خودکار به واسطه فن های سیرکوله و بیرون رفتن گازهای آلوده از دمپرهای سقفی دستگاه می باشد.

دورانی :

در این روش فن ها به وسیله پروانه های بزرگ مقابل راک ها قرار گرفته و هوا را مستقیم به لا به لای تخم ها پخش می کند و سپس هوا از کناره ها به سمت فن به صورت عمودی و عرضی برمی گردد. در این شیوه هوای تازه از دمپرهای سقفی داخل شده و از کانال های خروجی سقفی گازهای آلوده بیون می رود.

گردش افقی  :

این روش بیشتر در دستگاه های چینی رایج است و از عمده ترین مشکلات این شیوه عدم تهویه اصولی است که باعث خفگی جوجه ها در زمان هچ میشود چون در این روش هوا به صورت عرضی به دور راک ها در جریان است و گم کردن هوا در پشت فن ها انجام میشود.

هوای ساکن (ایستایی) :

در ماشین جوجه کشی با ظرفیت کمتر از ۵۰ عدد از این روش استفاده میشود و برای دستگاه های صنعتی کاربردی ندارد در این روش گردش هوا وجود ندارد یا اینکه به طور بسیار کم با فن های کوچک گردش هوا انجام می پذیرد.

فن تهویه

سیستم تهویه در دستگاه جوجه کشی باید به صورت کاملا اصولی پیاده سازی شود زیرا اگر سیستم تهویه ضعیف عمل کند، گاز Co2 به خوبی از دستگاه خارج نمیشود و موجب نرسیدن اکسیژن کافی به جوجه ها و در نهایت منجر به خفگی آنها داخل تخم میشود. همچنین اگر فن تهویه بیش از حد کار کند باعث میشود که دما و رطوبت داخل دستگاه به آسانی خارج شود و باز هم جان جوجه های داخل تخم به خطر می افتد.

بنابراین نقش یک فن تهویه در دستگاه جوجه کشی بسیار مهم و حساس است، متاسفانه برخی از تولید کنندگان از فن های کاملا غیر اصولی و حتی بعضا از فن های تهویه ی سرویس بهداشتی استفاده میکنند و برخی نیز از فن های دمنده استفاده میکنند.

از آنجایی که گاز Co2، بسیارسنگین است و به راحتی از داخل دستگاه بیرون نمیرود باید چاره ای اندیشید. استفاده از فن های مکنده بهترین راه حل برای خروج گاز Co2 است. گروه صنعتی فاخته سالهاست که در تمام محصولات خود از فن مکنده گاز Co2 استفاده میکند.

استانداردهای لازم در فن دستگاه جوجه کشی

برای ساخت فن های مخصوص صنعت جوجه کشی از پلاستیک درجه یک و با کیفیت استفاده میشود تا در برابر حرارت مقاوم باشد چرا که اگر از پلاستیک کهنه استفاده شود به هنگام گرما دیدن مواد شیمیایی ساتع میکند که سلامت تخم های نطفه دار به خطر می افتد.

هشدار

بسیاری از سود جویان به منظور دستیابی به سود بیشتر، فن های بی کیفیت و بدون استاندارد را وارد بازار کرده و با این کار راندمان و بازدهی در جوجه کشی را ۱۵ تا ۲۵ درصد کاهش داده اند.

در دستگاه جوجه کشی فاخته از فن های مرغوب و دارای عمر مفید بالا استفاده میشود.