لزوم رعایت بهداشت تخم مرغ در جوجه کشی

لزوم رعایت بهداشت تخم مرغ در کارخانجات جوجه کشی

لزوم رعایت بهداشت تخم مرغ در جوجه کشی

بازدیدها : 1151 بازدید

همان طور که می دانیم چنانچه مرغ مادر تخم گذار مبتلا به عارضه اسهال باشد و یا مجرای خروج تخم، آلودگی داشته باشد، تخم مرغ های تولیدی هم آلوده خواهند شد بنابر این رعایت بهداشت تخم مرغ امیت زیادی دارد.

علاوه بر این تخم مرغ بعد از خارج شدن از مجرای عبور تخم مرغ ، در معرض انواع آلودگی های محیطی هم قرار می گیرد. به عنوان مثال، آلوده بودن آشیانه تخم گذاری و یا کثیفی تسمه نقاله می تواند موجبات الودگی تخم مرغ را فراهم نماید. همچنبن آلودگی دست افرادی که تخم مرغ ها را از روی کامیبستر جمع آوری می نمایند، آلودگی دست افرادی که تخم مرغ ها را از روی بستر جمع آوری می نمایند، آلودگی شانه ها ، کارتن ها و کامیون های حمل تخم مرغ هم ، از جمله مواردی است که می تواند موجبات آلودگی تخم مرغ های جوجه کشی را فراهم نماید. ترکیدگی تخم مرغ ها در دستگاه های هچر ، از جمله مواردی است که نگرانی مدیران مزارع را موجب می شود، زیرا در این صورت آلودگی با شدت بسیار زیادی در سطح همه تخم مرغ های موجود در دستگاه پراکنده می شود. این آلودگی از طریق بند ناف به بدن جوجه منتقل می شود. علاوه بر این عوامل، موجوداتی از قبیل حشرات، جوندگان و پرندگان وحشی هم می توانند موجبات آلودگی را در تخم مرغ های جوجه کشی فراهم نمایند. از طرف دیگر تغییرات دامنه درجه حرارت محل نگه داری تخم مرغ، موجب تعرق پوسته تخم مرغ می شود و به این ترتیب نفوذ میکروارگانیسم ها را به درون تخم مرغ تسریع می نماید. تهیه مکان هایی که در آن بهداشت محیط رعایت گردد و جمع آوری مرتب تخم مرغ ها صورت گیرد، می تواند تا حد بسیار زیادی در کنترل آلودگی موثر باشد و به رعایت بهداشت تخم مرغ کمک کند.

باکتری هایی از قبیل سالمونلا، ای کولای ، پسودوموناس ها و قارچ ها از جمله عوامل آلوده کننده تخم مرغ می باشند. باکتری های گرم مثبت عمدتا باعث آلودگی پوسته تخم مرغ می شوند در حالی که باکتری های گرم منفی، عامل فساد تخم مرغ هستند.

در ساختمان تخم مرغ به طور طبیعی موانعی وجود دارد که از آلوده شدن تخم مرغ ممانعت می کند. به عنوان مثال اولین سد دفاعی بر روی پوسته تخم مرغ کوتیکول نام دارد که شامل ۷۰۰۰ الی ۱۷۰۰۰ منفذ می باشد. خود پوسته تخم مرغ هم دولایه دارد. در داخل سفیده تخم مرغ هم مواد و ترکیبات شیمیایی وجود دارد که در مقابل ورود میکروب به داخل تخم مرغ مقاومت می کند.

کوتیکول به عنوان یک مانع فیزیکی در مقابل ورود میکروارگانیسم ها عمل می کند ولی این لایه می تواند به وسیله کاربرد مواد شوینده نامناسب و روش های نامناسب شستشو و یا به دلیل ساییده شدن پوسته تخم مرغ اسیب ببیند. ضخامت پوسته تخم مرغ و طول پرز های آن می تواند تعیین کننده قابلیت نفوذ ناپذیری تخم مرغ در مقابل عوامل میکروبی باشد. تخم مرغ های مربوط به گله های مسن، پوسته های نازک تری دارند و در نتیجه از قابلیت نفوذ ناپذیری بییشتری در مقابل عوامل میکروبی برخوردارند. به منظور تامین استحکام پوسته تخم مرغ، افزودن کلسیم به جیره مرغ های مادر ضروری به نظر می رسد، ولی در این راستا باید از جذب مطلوب آن در دستگاه گوارش حیوان اطمینان حاصل نمود. به عنوان مثال مرغ هایی که به عارضه اسهال مبتلا هستند، توانایی جذب کامل مواد مغذی و کلسیم را ندارند و در نتیجه این مواد بدون جذب از بدن دفع می گردند.

کاربرد ضدعفونی کننده های شیمیایی می تواند جمعیت میکروبی موجود بر روی پوسته تخم مرغ را کاهش دهد ولی چنانچه میکروارگانیسم ها توانسته باشند از پوسته تخم مرغ عبور نمایند، کاربرد مواد ضدعفونی کننده سودمند نخواهد بود.

رعایت بهداشت تخم مرغ شامل دو فاز می باشد:

۱- تمیز کردن تخم مرغ

۲- ضدعفونی کردن تخم مرغ

در همین ابتدا باید توجه نمود که ضدعفونی کردن تخم مرغ های کثیف عملا کار بیهوده ای می باشد. زیرا تخم مرغ در ابتدا باید شسته و سپس ضدعفونی شود. بر روی پوسته تخم مرغ تمیز ممکن است هنوز ۱۰۰۰۰۰ میکروارگانیسم وجود داشته باشد. نتایج یک تحقیق در دانشگاه بیکبرگن هلند نشان داد که شستشوی تخم مرغ می تواند جمعیت باکتریایی موجود بر روی پوسته را به ۵۰ عدد تقلیل دهد. تمیز کردن تخم مرغ به روش خشک ( به عنوان مثال تمیز کردن تخم مرغ با روزنامه ) می تواند موجب آسیب دیدگی لایه کوتیکول پوسته شود.

چه تخم مرغ هایی را می توان در دستگاه قرار داد

تخم مرغ های قابل استفاده در دستگاه جوجه کشی می توانند به وسیله ترکیبات آلکالینی ( بر اساس هیدروکسید پتاسیم ) شسته شوند تا بقایای چربی و پروتئین موجود بر روی آن ها از بین برود. در طی مدت شستشو، دمای آب باید گرم تر از دمای محتویات تخم مرغ باشد. زیرا در این صورت فشار مثبتی در داخل تخم مرغ ایجاد می شود. این فشار مثبت موجب می شود که لایه داخلی تخم مرغ منبسط شود و با فاصله گرفتن از پوسته، از ورود اجرام میکروبی به داخل تخم مرغ جلوگیری شود. بهترین حالت آن است که ماشین های شستشو دهنده تخم مرغ ، بر اساس مدت زمان و درجه حرارت مناسب اتوماتیک شوند.

مراحل ضدعفونی تخم مرغ باید در دمای بالاتر (۴۵ الی ۴۷ درجه سانتی گراد یا ۱۱۳ الی ۱۱۷ درجه فارنهایت ) صورت گیرد. از مواد ضدعفونی کننده باید با غلظت مناسب استفاده نمود تا موجب آسیب دیدگی کوتیکول نشوند. ماده ضدعفونی کننده ایده ال ماده ای است که قابلیت ته نشین شدن داشته باشد تا با گذشت زمان، مانع نفوذ اجرام میکروبی به درون تخم مرغ شوند.

فرمالین یکی از ترکیباتی است که هنوز به عنوان بهترین ماده ضدعفونی کننده مطرح می باشد. ولی باید دانست که این ماده سرطان زاست و قابلیت ته نشین شدن هم ندارد. در یک آزمایش نشان داده شد که اسپری کردن یک ماده ضدعفونی کننده به همراه یک ماده پایدار کننده شامل ترکیب سه تایی گلوتارالدئید، آمونیم چهارتایی و الکل، می تواند به طور معنی داری باعث کاهش تلفات در دستگاه ستر شود.

هر روزه ترکیبات ضدعفونی کننده متنوعی وارد بازار می شود ولی آن چه که در این ارتباط حائز اهمیت می باشد آن است که علاوه بر کیفیت ماده ضدعفونی کننده، روش صحیح کاربرد این مواد و دقت شخص کاربر هم حائز اهمیت می باشد.

ضدعفونی تخم مرغ های جوجه کشی به روش اسپری مکانیکی و تاثیر آن بر قابلیت جوجه در آوری سال های متمادی است که در صنعت پرورش بوقلمون جهت ضدعفونی تخم مرغ های جوجه کشی در اسپری مکانیکی استفاده می شود. شستشو دهنده های مکانیکی تخم مرغ مانع از بروز مشکلاتی از قبیل دمای محلول، زمان مورد نیاز و تجدید محلول ضدعفونی می شوند که به طور معمول در روش عوطه رو سازی و اسپری دستی وجود دارند. نمونه های اولیه ماشین جوجه کشی فقط یک تخم مرغ را در هر نوبت بهسازی می کرد و جهت تمیز کردن تخم مرغ ها نیز از بورس استفاده می نمود. صنعت جوجه کشی در بخش طیور گوشتی گرایش به استفاده از دستگاه مکانیکی شستشوی تک تک تخم مرغ ها بسیار وقت گیر بوده امکان پذیر نمی باشد و احتمالا در این روش احتمال آسیب دیدگی کوتیکول وجود دارد بعلاوه روش پر هزینه ای است برای رفع پاره ای از این مشکلات به تازگی نمونه هایی از دستگاه های شستشو تخم مرغ طراحی شده است که می توانند بدون استفاده از بورس ، تخم مرغ های یک شانه پلاستیکی را در یک زمان شستشو دهند این دستگاه ها مجهز به نقاله هایی با عرض کافی جهت عبور شانه های پلاستیکی در مراحل شستشو و اسپری می باشند. عمل اسپری توسط نازل هایی که در بالا و پایین شانه ها تعبیه شده اند انجام می شود. دمای محلول ها طی مراحل شستشو یکنواخت باقی می ماند ، زیرا دستگاه ها تغییر دمای محلول خارج از محدوده مورد نظر ، به طور خودکار متوقف می شود . نمونه ی این دستگاه حداقل وجود دو مخزن نگه داری مایع است . مخزن نخست محتوی محلول شستشو همراه با ماده ضدعفونی مانند کلرین و پرواکسید هیدروژن و مخزن دوم محتوی ماده ضدعفونی از قبیل ترکیبات چهار تایی آمونیوم، مثل، و پرواکسید هیدروژن می باشد. این دستگاه جهت ضدعفونی تخم مرغ های جوجه کشی بسیار مناسب است زیرا می توان شانه های متعدد تخم مرغ را بلافاصبله پس از جمع آوری ضدعفونی کرده، قبل از انتقال به انبار ذخیره، مستقیما بر روی گاری های مخصوص جوجه کشی بارگیری نمود. بعلاوه این دستگاه برای استفاده از سیستم های دستی و خودکار لانه های تخم گذاری نیز مناسب بوده، به راحتی قابل استفاده می باشد. تخم مرغ هایی که از لانه های تمیز جمع آوری شده اند، بلافاصله با سرت از دستگاه عبور داده می شوند، به این ترتیب هنگام بهسازی تعداد بسیار کمی تخم مرغ وجود دارند که بیش از ۳ ساعت از تولید آن ها گذشته باشد، این موضوع مزیت قابل ملاحظه ای برای این روش محسوب می شود. پس از آخرین جمع آوری می توان تخم مرغ هایی که بر روی دسته گذاشته جمع آوری و سپس یک بار با سرعت کم و برای نوبت دوم با سرعت بالا از دستگاه عبور داد. در نهایت می توان تخم مرغ های بسته و تخم مرغ های کثیفی را که پس از شستشو نشانی از مواد زاید چسبیده روی آنها مشاهده نمی شود و کارخانه جوجه کشی ارسال نمود. ولی شستشو مکانیکی تخم مرغ های جمع آوری شده از بسته ، منجر به افزایش تعداد تخم مرغ های ارسالی به هچر در طول هفته گردید.

طی چهل هفته تولید جمع آوری و شستشو تخم مرغ های حاصل از بسته در هر هفته ، هزار دلار سود خالص بیشتر برای پرورش دهنده ایجاد نمود البته سود اصلی استفاد از دستگاه شستشو مکانیکی تخم مرغ ها، فقط به پاک سازی تخم مرغ های کثیف و حاصل از بستر نیست بلکه هدف افزایش بهداشت تمامی تخم مرغ ها و شانه هایی است که به کارخانه جوجه کشی حمل می شوند. در بررسی به عمل آمده در ایالت جورجیا با استفاده از دستگاه شستشو مکانیکی بیش از ۹۹ درصد کاهش آلودی سطح پوسته تخم مرغ های تمیز و کثیف مشاهد گردید. و این در حالی بود که عملکرد قابلیت جوجه در آوری ثابت بافی ماند.

بررسی تخم مرغ های پاکسازی شده و نشده از طریق میکروسکوپ الکترونی مشخص نمود که با روش شستشوی مکانیکی مقدار بسیار کمی کوتیکول از بین رفته و دمای زرده نیز افزایش نیافته است. مهمترین ایراد شستشوی مکانیکی تخم مرغ ها در مزارع ، هزینه ی بالای آن است زیرا برای کسب نتایج مطلوب باید در هر مزرعه مرغ مادر یک دستگاه نصب نمود . البته جهت کم کردن هزینه می توان فقط یک دستگاه در کارخانه جوجه کشی نصب کرد اما با این کار از تاثیر دستگاه به میزان زیادی کاسته می شود، زیرا هنگام رسیدن به کارخانه جوجه کشی چندین روز از سن تخم مرغ های جوجه کشی گذشته است و طی این زمان باکتری های سطج پوسته تخم مرغ ، فرصت کافی جهت نفوذ به داخل آن راه یافته اند. با آگاهی از معایب روش های ابتدایی پاکسازی تخم مرغ های جوجه کشی شایسته است که شستشوی مکانیکی تخم مرغ های جوجه کشی در مزارع مرغ های مادر ، مورد توجه جدی صنعت جوجه کشی قرار گیرد . در حال حاضر ۸۰ درصد جوجه های گوشتی در آمریکا به صورت داخل مورد تزریق واکسن مارک قرار می گیرند . این فن آوری مورد توجه جهانی (Inovo) تخم مرغ قرار گرفته است، برای انام این روش ، بهبود هر چه بیشتر بهداشت تخم مرغ ها و محیط کارخانه جوه کشی بسیار حائز اهمیت است زیرا طی فرایند تزریق واکسن به داخل تخم مرغ پوسته تخم مرغ ها سوراخ شده ، نسبت به آلودگی بسیار حساس می شوند.

امیدوارم از این مقاله رعایت بهداشت تخم مرغ استفاده ی لازم را برده باشید.

دیدگاهتان را بنویسید

نام و سوال خود را در باکس زیر وارد کنید و دکمه فرستادن دیدگاه را بزنید، در سریعترین زمان ممکن به سوال و نظرات شما پاسخ خواهیم داد

4 + دو =