درصد بالایی از موفقیت در هچ به کیفیت تخم مرغ بستگی دارد . بهداشت تخم مرغ از سالن مادر شروع می شود و نیاز مبرم به دقت و توجه و مدیریت آشیانه های تخم گذاری دارد بنابراین مراقبت از تخم مرغ های جوجه کشی باید مورد توجه قرار گیرد.

نگه داری و مراقبت از تخم مرغ نطفه دار

جنس آشیانه ها ، جابه جایی دقیق تخم مرغ ها و انبار سازی آن ها به شرایطی فراتر از سطح استاندارد نیاز دارد. مدیریت تولید کننده در گله های مادر برای تولید تخم مرغ های تمیز خیلی حیاتی است. در خیلی از مناطق به علت این که برنامه ای برای بهداشت ندارند و یا از شیوه های نامطلوب استفاده می کنند یا کمترین سطح مدیریت را داشته اند، درصد هچ آن ها خیلی پایین بوده است. امروزه با وارد شدن انواع دستگاه جوجه کشی اتوماتیک شرایطی را بوجود آورده است که خیلی از مسائل مدیریتی را حل کرده است و بیشترین سطح بهداشتی را فراهم آورده است ، ولی هزینه زیادی که این گونه دستگاه ها دارند معمولا تولید کنندگان اشتیافی برای بکار بدن آن ها در سالن های خویش ندارند.

آشیانه ها همیشه باید تمیز نگه داشته شوند و بستر در یک پایه منظم و با قاعده به طور مرتب جایگزین شود از استفاده یونجه خشک و یا کاه خودداری نمایید ، زیرا ممکن است که آلوده به هاک آسپرژیلوس باشند. بهترین انتخاب برای بستر مناسب ، تراشته های نرم چوب است. تخم مرغ ها باید به طور منظم از آشیانه ها جمع آوری شوند و این کار باید حداقل روزی چهار بار صورت گیرد . باید آشیانه ها در انتها با توجه ویژه ضد عفونی شوند.

بهترین نتیجه در هج وقتی حاصل می شود که بلافاصله بعد از جمع آوری تخم مرغ ها آن ها را ضدعفونی نمود. در این صورت میزان مرگ و میر ف عفونت بند ناف و هر عاملی که سبب مرگ و میر شده در هچ کاسته می شود. یکی از اطلاعات خیلی مهم این است که در باره ضدعفونی اهمیت نمی دهند و با یک شستشوی ساده و سطحی و بدون رویه خاص هچ را انجام می دهند . این گونه از مناطق همیشه ممکن است با آلودگی های سالمونلایی سرو کار داشته باشند. بنابراین وقتی که به روال و رویه خاصی ضدعفونی را انجام ندهیم نباید که انتظار بهترین نتایج را داشته باشیم . در حال حاضر ضدعفونی آشیانه ها با اسپری های شیمیایی یکی از روش های تمیز کردن و پاکیزه کردن است که بهترین نتایج را در پی داشته است.

بهداشت دست در طی کلیه مراحل دست به دست شدن تخم مرغ ها از دست کارگر سالن به دست کارگر کارخانه جوجه کشی فوق العاده مهم است و برای این کار باید حتما از تدارک کافی و آمادگی نسبی برخوردار باشید.

تمیز کردن، ضدعفونی و دود دهی منظم محل ذخیره سازی تخم مرغ ها و تجهیزات آن امری ضروری و واجب است. بخصوص مکان هایی که تخم مرغ های چندین سالن در آن انبار می شوند. در وسیله حمل و نقل تخم مرغ ها نیز باید سطح نسبی از استاندارد بالا حفظ شود.

این استاندارد بالا باید تا زمانی که تخم مرغ ها به انبار کارخانه جوجه کشی می رسند حفظ شود.

مرغ های بزرگتر جنین های بزرگتری نسبت به تخم مرغ های کوچک دارند، یک گرم تفاوت وزن تخم مرغ منجر به ایجاد ۱۰ گرم اختلاف وزن در ۵۶ روزگی می شود. بین وزن تخم مرغ و وزن جوجه ی هچ شده همبستگی وجود دارد. تخم مرغ های حاصله از مادران گوشتی به دلیل وزن کم تخم مرغ در ابتدای تولید جوجه هایی با وزن پایین تولید می کنند، همچنین نتایج آزمایشات مختلف نشان می دهد که تخم مرغ های حاصله از گله های مادر مسن تر سنگین تر هستند و لذا دارای درصد بیشتری زرده می باشند، مشابه با آن نسبت بیشتری آلبومین و پوسته در مقایسه با تخم مرغ های حاصله از گله های مادر جوان دارند. جوجه هایی که از تخم مرغ های بزرگتر حاصل می شوند بزرگتر بوده و ذخایر غذایی بیشتری به همراه دارد. ثابت شده است که وزن تخم مرغ و وزن جوجه در هنگام خارج شدن از تخم رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند، البته اندازه جنین قبل و طی جوجه در آوری ممکن است تحت تاثیر وزن تخم مرغ و شرایط انکوباسیون تعییر کند. نسبت بین وزن جوجه های ازتخم در آمده و اندازه تخم مزغ ها از ۰/۶۱۵ تا ۰.۷۶۰ تغییر پیدا می کند. این نسبت به دو علت در تخم مرغ هایی با وزن بیشتر بزرگتر است.

الف_ در طول مدت انکوباسیون میزان از دست دادن آب کاهش می یابد.

ب_ دومین علت مربوط به اثر پوسته می باشد زیرا نسبت سطح پوسته به حجم تخم مرغ های بزرگ کاهش می یابد. با این حال تاثیر وزن تخم مرغ تا زمان عرضه به بازار نیز همچنان باقی می ماند به طوری که هر گرم اضافه وزن جوجه ها در هنگام خروج از تخم باعث می شود که وزن جوجه در سن ۶ هفتگی ۲ تا ۱۳ گرم سنگین تر باشد. از آن جا که برشد مرغ ها کمتر از خروس ها است. تاثیر وزن تخم مرغ بر وزن مرغ ها نیز به اندازه خروس ها نیست به طور متوسط هر تخم مرغ از ۵۸/۵ درصد سفیده و ۳۱ درصد زرده و ۱۰/۵ درصد پوسته تشکیل شده است، البته این نسبت ها ثابت نبوده بلکه بسته به سن مرغ و زمینه ژنیتیکی در مرغ ها می تواند در نسبت بین زرده ، سفیده و پوسته تغییراتی ایجاد کند. آب بیشترین درصد محتویات تخم مرغ را تشکیل می دهد. سفیده حاوی بیشترین میزان آب ۸۸/۸ درصد، زرده ۴۷/۵ درصد و پوسته ۱ درصد آب دارا می باشد. بیشترین مقدار پروتئین تخم مرغ در سفیده قرار گرفته در حالی که چربی ها تقریبا به طور کامل در زرده یافت می شود. حداکثر میزان کربنات کلسیم در پوسته یافت می شود. سفیده شامل چند پروتئین است و بیش از ۰/۹۰ ماده خشک آن را تشکیل می دهد، که شامل پروتئین ساده هستند. اوو گلوبولین ها و لیزوزیم-ها که در ساختمان خود هیدرات کربن نیز دارند به ترتیب ۸ و ۳/۵ درصد باقی مانده را تشکیل می دهند . ماده خشک زرده شامل پروتئین و چربی تقریبا به نسبت ۲ به ۱ می باشد و عمده ماده خشک شامل یک لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم است که باعث آبکی شدن زرده می شود. این لیپوپروتئین عمدتا در کبد تولید شده و مقدار کمی از منشاء روده ای دارد فسفوویتین دومین یپوپروتئین اصلی زرده است که در حدود ۱۱ درصد وزنش را فسفر تشکیل می دهد. چربی های زرده شامل ۷۲/۵ درصد تری گلیسرید، ۲۴/۴ درصد فسفوپید و ۳/۹۵ درصد کلسترول می باشد اکسیداسیون این اسیدهای چرب منبع بزرگی برای تامین انرژی مورد نیاز جنین محسوب می گردد اما اغلب فسفولیپید به خصوص لسیتین ممکن است در طول رشد و تکامل جنین بدون تغییر باقی بماند.

در آزمایشات صورت گرفته گزارش شده است که تفاوت های حاصله از سن گله مادر به دلیل تاثیری که بر روی میزان مواد مغذی موجود در زرده می گذارد می تواند مهم باشد، چون جوجه های حاصله از گله های خیلی جوان دارای مرگ و میر بیشتر و عملکرد حیاتی کمتری بدلیل کمبود مواد مغذی زرده می باشند دلیل مرگ و میر زیاد جنینی در جوجه های حاصل از مرغ های جوان با کاهش متابولیسم چربی های زرده در سن ۱۹ روزگی جنینی همبستگی نشان داده است، این امر تکامل جنین را در طی هفته اخر انکوباسیون کاهش می دهد. به اثبات رسیده است که زرده در تخم مرغ های حاصل از مرغ هایی با سن ۴۱ هفته ، فسفولیپید و کلسترول کمتری نسبت به تخم مرغ های حاصله از گله مادر با سن ۲۵ هفتگی دارد، زیرا در سن بالا چربی ها بیشتر به صورت تری گلسیرید می باشد.

برای مشاهده ی دستگاه جوجه کشی میتوانید اقدام کنید.

کنترل کیفیت

هدف موسسه جوجه کشی عبارت است از تولید بیشترین تعداد ممکن جوجه های سالم از تخم مرغ های نطفه داری که به جوجه کشی وارد می شود. این عمل فقط با حفظ بالاترین کیفیت ممکن تخم مرغ های جوجه کشی و شرایط محیطی که تخم مرغ ها از آن عبور می کنند امکان پذیر می گردد. برای آن که اطمینان حاصل شود بالاترین استاندارد های کیفی رعایت شده باید دستورالعمل های کنترل کیفیت در مزرعه مرغ مادر و در موسسه جوجه کشی به کار برده شود.

در مزرعه مرغ مادر، انداز گیری وزن مخصوص پوسته تخم مرغ های جوجه کشی در هر ماه یک بار به جلوگیری از مشکلات آلودگی کمک می نماید. کیفیت پوسته تخم مرغ های جوجه کشی از عوامل مهمی است که زمینه آلودگی را مشخص می سازد. پوسته نازک و متخلخل با سهولت بیشتری در معرض نفوذ میکروب ها قرار می گیرندتا پوسته های با ضخامت و تخلخل مناسب.

سن گله مرغ مادر عامل اصلی مشخص کننده کیفیت پوسته است، همان طوریکه سن مرغ مادر بالاتر می رود کیفیت پوسته کاهش می یابد. سایر عوامل مشخص کننده شامل تغذیه، استرس و بیماری است که می توانند اصلاح شده تا کیفیت پوسته بهبود یابد.

وزن مخصوص را با غوطه ور ساختن تخم مرغ ها در محلول های نمکی با غلظت های متفاوت می توان اندازه گیری کرد.

برای تشخیص ارزش کیفی پوسته، بهترین حالت واسطه ای بین دقت عمل و زمان کافی این است که سه نوع محلول نمکی با وزن های مخصوص ۱/۰۷۵، ۱/۰۸۰. ۱/۰۸۵ تهیه و مورد استفاده قرار گیرد.

از روی نوع محلول نمکی که تخم مرغ ها در آن شناور می شوند می توان کیفیت پوسته را تخمین زد و وزن مخصوص ۱/۰۸۰ یا بالاتر مشخص کننده کیفیت مناسب پوسته است. حداقل ۱۰۰ عدد تخم مرغ از هر گله برای این کار برداشت نمائید و مطمئن شوید که درجه حرارت محلول های نمکی ۹۰ درجه سانتی گراد باشد. ارسال تخم مرغ های مورد آزمایش به قسمت جوجه کشی هیچ گونه خطری در برندارد.

برای این که وضعیت تخم مرغ ها از لحاظ تمیزی و خواص انتخابی مشخص شود هفته ای ۱ یا ۲ سینی تخم مرغ از هر گله مرغ مادر را مورد بازرسی قرار داده و بعد از شمارش کردن آن ها را از انتهای باریک در ماشین جوجه کشی بگذارید، بعد از ۷- ۱۲ روز آن ها را در برابر یک منبع نورانی قرار داده و نطفه داری و جود ترک ها و تلفات زودرس را در آن ها تشخیص دهید.

از نتیجه آزمایش روی تعداد باقی مانده ی تخم مرغ هچ نشده می توان درباره میزان تولید مثل در گله مادر و قابلیت جوجه کشی از تخم مرغ های آن اطلاعاتی به دست آورد. برای هر دوره آزمایش ۷-۱۲ روزه و ۲۱ روزه حداقل ۴ سینی تخم مرغ از هر گله مادر باید نمونه برداری شود. در طی دوره جوجه کشی، موازین کنترل کیفی باید به مورد اجرا گذارده شود. جریان هوا در قسمت های ستر و هچر اندازه گیری شود.

توجه به درجه حرارت و میزان رطوبت اهمیت زیادی دارد.تعداد تخم مرغ هایی را که در اثر بدی حمل و نقل ترک برداشته اند تعیین نمایید.